Artikel: Afschakelen, de overgang van werk naar privé
Auteur: Timo Kroon
Beschrijving: Ofwel na werktijd het werk uit je hoofd hebben gezet … Modelleringsverslag uit 2007.
===================
Ik mag mezelf gelukkig prijzen, ik heb naast een heerlijke privé situatie ook fantastisch werk. Toch merkte ik de afgelopen jaren dat met name in drukke tijden die twee situaties niet altijd in evenwicht zijn. ’s Avonds na het werk en in het begin van het weekend waren er vaak momenten dat ik in gedachten nog bij het werk was, terwijl ik in feite niet meer met mijn werk bezig hoefde te zijn en thuis liever zou genieten van mijn gezin.
Ik heb daar wel eens met collega’s over gepraat. Voor sommigen was het herkenbaar, enkele anderen zeiden daar geen “last” van te hebben. Ik vroeg mezelf af wat het verschil maakte; ook zij hebben die “drukke baan”, dus het moet te maken met de manier waarop ze er mee omgaan. Is het relativeringsvermogen? Een knop omzetten?
Van te voren dacht ik dat de “experts” op de een of andere manier inderdaad een knop omzetten en vooral een strikte scheiding aanbrengen tussen werk en privé. Tot mijn verbazing is het juist eerder het omgekeerde. De experts die ogenschijnlijk werk en privé goed scheiden, ervaren het werk en privé niet zo gescheiden zijn, maar hebben meer het idee dat het geleidelijk in elkaar over gaan. Bijvoorbeeld privé dingen doen in werktijd en omgekeerd moet kunnen, een kwestie van geven en nemen. Op zich al interessante aspecten om te onderzoeken. Een ander interessant aspect van mijn belangrijkste expert was zijn manier om het werk beheersbaar te maken. Zeer interessante informatie, maar niet opgenomen in dit verslag.
Het modelleren dat vastgelegd is in dit verslag heeft zich uiteindelijk geconcentreerd op een patroon aan het einde van de werkdag, dat in verschillende voorbeelden van de experts naar voren is gekomen.
Geschikt als je na je werk, in de privé-situatie, nog (te) veel in gedachten met het werk bezig bent. Bijvoorbeeld als je ’s avonds of in het weekend nog soms of vaak in je hoofd bezig bent met het werk, terwijl je liever van je vrije tijd zou willen genieten. De techniek zorgt ervoor dat je na een (drukke) werkdag het werk makkelijk los kunt laten en met volle aandacht in je privé situatie kunt zijn.
De techniek gaat er van uit dat je werk hebt waar je in redelijke mate zelf de verantwoordelijkheid hebt over de indeling van je werkzaamheden. Het werk van de gemodelleerde experts laat zich omschrijven als ’hectisch’ kantoorwerk met veel impulsen (telefoon, e-mail, diverse afspraken, externe vergaderingen, etc.). Dit schrijvende realiseer ik me dat waarschijnlijk veel mensen zich ten dele of in het geheel in deze omschrijving kunnen vinden, dus dat de techniek wellicht vrij breed toepasbaar is. Wel moet je aan het einde van de werkdag even tijd voor jezelf vrij kunnen maken, bijvoorbeeld 15 minuten.
De techniek werkt met name als je je kunt vinden in de volgende overtuigingen:
Mocht een van je overtuigingen sterk contrasteren met bovenstaande overtuigingen, dan kun je misschien beter eerst aan de gang met NLP om te werken aan die overtuiging. Mochten ze allemaal afwijken, dan kun je je wellicht beter af te vragen of je je leven wel hebt ingericht zoals jij het wilt, in plaats van verder te gaan met het lezen van dit modelleerverslag.
Zodra je thuis, na je werk, geheel in het heden, in de thuissituatie kunt zijn in gedachten en je werk kunt loslaten. ( Vertellen over wat je hebt meegemaakt de afgelopen dag kan uiteraard wel) .
Als basis voor het model heb ik eerst een expert gevraagd naar een aantal ervaringen met de overgang van werk naar privé, te weten het einde van een drukke en rustige werkdag, afsluiten van werk voor de vakantie en het plotseling afsluiten van werk (door een externe oorzaak). De belangrijkste patronen zijn vastgelegd in een stappenplan. Dit plan is aangescherpt door te contrasteren met mijn eigen ervaringen, die ik van te voren had opgeschreven, en waar nodig later aangevuld.
[ p.m. tweede expert ]
1. aan het einde van de werkdag graag zaken afgerond achter willen laten, vaak is dit het afhandelen van e-mails, en werkzaamheden die daaruit voort komen.
2. aan de late kant merken dat het al bijna tijd is, daarvoor vaak nog wat “stressen” om het af te ronden (“ik was net lekker op gang”)
3. tot vlak voor vertrektijd: intensief werken aan een taak, pas afsluiten zodra je echt weg moet. Je werkspullen vervolgens laten liggen zoals je er mee bezig was, en vaak enigszins gehaast weg.
4. in de auto op weg naar huis nog regelmatig aan het werk denken, proberen afleiding te zoeken door bijvoorbeeld naar de radio te luisteren
5. als ik bijna thuis uit de auto stap probeer ik het laatste deel van de overgang naar de privé-situatie – soms geforceerd – niet aan mijn werk te denken.
6. Aanvankelijk ben ik thuis goed afgeleid door mijn gezin, maar tijdens het avond-eten of later ben ik dikwijls in gedachten nog bezig met processen van mijn werk. Later op de avond neemt dit meestal af en komt er meer interne rust.
Stap 1: ontspannen houding
Stap 2: besluit om te stoppen met werken
Stap 3: “parkeren” van niet uitgevoerde werkzaamheden Stap 4: afsluiten
Stap 5: comfort in de overgang werk – privé
Stap 6: omgaan met opkomende gedachten (onderweg)
Onderstaand stappenplan begint ongeveer de laatste 15 min. van de werkdag, mogelijk uitlopend tot 30 minuten. Wees je daarom tegen het einde van de werkdag bewust van de tijd wanneer dit moment er voor jou is (MP through time). Misschien ben je hier van nature al van bewust, misschien werkt het voor jou beter om hiervoor een externe waarschuwing te gebruiken.
De strategie begint met een ontspannen basishouding. In principe kun je deze houding natuurlijk ook de hele werkdag hanteren, maar dit is niet noodzakelijk voor de strategie.
Stap 1: basis: ontspannen houding
Breng jezelf in een goede ’state’: een toestand van ontspanning. (evt. ankeren)
Stap 1a: Lichamelijke ontspanning:
Ga rechtop en ontspannen zitten en sluit je even af van je werkzaamheden, door bijvoorbeeld je ogen te sluiten (EG), Haal een paar keer diep adem, en concentreer je een paar minuten op je ademhaling, door je ademhaling in gedachten te volgen (IP). Merk hoe je ademhaling zich (langzamerhand) in je onderbuik concentreert en hoe je lichaam ontspant (IT, Ki).
Stap 1b: Geestelijke ontspanning:
Blijf je concentreren op je ademhaling en merk hoe daardoor gedachten die misschien in je opkomen komen en gaan (IP). Word je bewust van hoe je zintuigen open zijn of misschien nog gaan openen; zien wat je ziet, horen wat je hoort, voelen wat je voelt (VAKOG) …
MP’s: Heden, zelf, in time Criteria: ontspanning / relaxed
Stap 2: besluit om te stoppen met werken
Dat kunnen kleinere of grotere dingen zijn, misschien dingen die je hebt afgehandeld, misschien dingen die je een stapje dichterbij hebben gebracht, misschien heb je nieuwe, onverwachte manieren gevonden om ergens aan te werken. Misschien heb je andere mensen positief beïnvloed, zoek voor jou die dingen waarvan je vindt dat ze op enige manier positief hebben bijgedragen aan je werk
MP’s: Voldoet wel, interne referentie, controle binnen zelf, Criteria: voldoening, gezondheid, tijd(stip)
Overtuiging: Ik heb mijn best gedaan en dat is genoeg. Mijn gezondheid is belangrijker dan het werk.
Stap 3: “Parkeren” van nog niet uitgevoerde werkzaamheden
Misschien is het datgene waar je mee bezig was, misschien zijn het nog onbeantwoorde mails, of misschien zijn het werkzaamheden die je in je hoofd hebt zitten. Misschien zijn het dingen die je hebt vastgelegd in je agenda of op papier, of niet afgeluisterde voicemailberichten. Neem rustig de tijd om na te gaan welke werkzaamheden het voor jou zijn, die je nog niet hebt uitgevoerd.
Het kan zijn dat je dit meteen weet, het kan ook zijn dat je globaal nog wat informatie moet ’scannen”, zonder verder in te gaan op details..
Misschien is dat de volgende werkdag, of misschien daarna, bepaal voor jezelf wanneer jij dat het beste kan doen.
Misschien is het voor jou voldoende als je een of enkele werkzaamheden hebt geparkeerd, het kan ook zijn dat je eerst een groter overzicht wilt hebben, doe wat voor jou prettig is.
MP’s: Naar toe, reactief, globaal, concept
Criteria: gerust gevoel, overzicht, werk wel/niet af
Overtuiging: uitstellen van werkzaamheden leidt (doorgaans) niet tot onomkeerbare effecten.
Stap 4: afsluiten
Het kan zijn dat het voor jou prettig is om dingen op vaste plekken terug te leggen, het kan ook zijn, dat je zaken graag laat liggen tot een volgende keer. Sluit af op een wijze die bij jou past.
(MP: proactief, procedure, mens)
Stap 5: Comfort in de overgang werk – privé
Als je met de auto gaat:
Of als je met de fiets gaat:
Of als je lopend naar je werk gaat:
Of als je thuis werkt:
MP’s: zelf, interne referentie, voldoet wel Criteria: comfort, goed gevoel
Stap 6: Genieten en omgaan met opkomende gedachten (onderweg)
MP’s: voldoet wel (naar toe, heden, mens) Criteria: goed gevoel, genieten
Het bewust besluiten om te stoppen met het werk (Stap 2) en bewust een “intent” zetten om de niet uitgevoerde werkzaamheden later te doen (stap 3).
Modelleringsverslag van Timo Kroon NLP-Masterpractitionersopleiding 2007
NB: De geplaatst verslagen beschrijven ’technieken in wording’, waarin niet alle feedback al is verwerkt. Wanneer de NLP-masterpractitioner het proces zelf kan uitvoeren en een goede feedbackloop hanteert m.b.t. het overdragen aan anderen, zal elke toepassing het proces stroomlijnen.